Գիտե՞ք, թե ինչու են եպիֆանցևները, մարկովները, օլեժիկները`այդ բոլոր տականքները միանգամայն անպատիժ պարբերաբար հաչում հայերի, բայց ոչ, ասենք, չեչենների հասցեին: Եվ դա այն դեպքում, երբ ի հակառակ չեչենների, որոնք անընդհատ սպանել են ռուսներին, հայերը Ռուսաստանում միշտ կաշվից դուրս են գալիս, որ ցույց տան իրենց օրինապահ լինելը:
Դա կարելի կլիներ պատճառաբանել նրանով, որ անդրկովկասյան և անատոլիական թուրքերը լավ են վճարում վերոնշյալներին: Այո, վճարում են: Բայց պատճառը բոլորովին էլ դա չէ:
Կար ժամանակ, երբ մենք կարողացել ենք պատժել մեր թշնամիներին: Օդ ենք թռցրել կայսերական պահակախմբի նահանգապետերին ու գործակալներին` հույս չդնելով աշխարհի արդարադատության վրա, ինքնուրույն «Նեմեսիս» գործողությունն ենք արել: Տուփերով դժոխք ենք ուղարկել թուրք դիվանագետներին` այնպես, որ այդ մասնագիտությունը Թուրքիայում մի ժամանակ հայտնվել էր մահացու վտանգավորների շարքում: Ղարաբաղում Ադրբեջանի շահերի ներկայացուցիչները 80-ականների վերջին և 90-ականների սկզբին իրենց անվտանգ չէին զգում ոչ այնտեղ, ոչ էլ Ռուսաստանում:
Իսկ հետո` հայկական պետականության ի հայտ գալուն պես, կայունանալու և ուժեղանալու փոխարեն, ամեն ինչ աստիճանաբար անհետ կորավ: Մեր մի քանի փառավոր հրամանատարներ դարձան գործարարներ, պաշտոն ստացան, արձան պատգամավորներ, փոր գցեցին: Իսկ ինչ-որ մեկն էլ լրիվ մոռացավ խիղճը: Իսկ մենք սկսեցինք բոլորին ներել: Սումգայիթի, Բաքվի, Մարաղայի հայերին սպանողները լրիվ ազատ զբոսնում են Բաքվի, եվրոպական ու ռուսական քաղաքների փողոցներով: Մինչև հիմա շնչում է նաև ստոր, գիշերային մարդասպան Սաֆարովը և վիժվածք Իբադ Հուսեյնովը և Քյարամ Սլոյանի կտրված գլխի հետ ծամածռվող կեցվածքով ադրբեջանցի նոր շքանշանակիր, ավագ սերժանտ Ֆարզալիևը: Տարբեր անցքերից կրկին դուրս են սողացել անգամ գեներալ-մայոր Սաֆոնովի պես վախկոտ տականքները, որոնց մասին մոռացել էին տասնամյակներ առաջ:
Ինձ կարող են հակաճառել, թե, իբր, նույն այդ Սաֆարովը թաքնվում է Ադրբեջանի տարածքում և նրան հնարավոր չէ գտնել: Կգտնվի: Մեր վրիժառուները մի անգամ չէ, որ հաջող գործողություններ են իրականացրել հենց թշնամու որջում: Բացի դրանից, Ադրբեջանի տարածքում մենք ունենք դաշնակիցներ` ի դեմս բնիկ ժողովուրդների, որոնք կարող են օգնել մեզ վրեժի գործում: Վերջ ի վերջո, Սաֆարովի փողերի համար նրան հաճույքով թրխկոցով ցած կգցեն նաև իր համերկրացիները: Այդ նպատակների համար պետք է կազմակերպել հատուկ կառույց` նման գործողություններ իրականացնելու և դատավճիռ կատարելու համար, որը նման կլինի Սիմոն Վիզենտալի կենտրոնին կամ Վիեննայում գործող Տուվ Ֆրիդմանի գլխավորությամբ նացիստների հանցագործությունների վերաբերյալ փաստաթղթերի ինստիտուտին: Այդ գործին կարելի է կցել նաև մեր Սփյուռքի անսահման հնարավորությունները, ստեղծել համապատասխան հիմնադրամ: Ցանկալի կլիներ: Չէ՞ որ դա, վերջ ի վերջո, պատվի հարց է: Հայոց պատվի:
Այսօր Վիզենտալը համարվում է հրեաների իրական հերոսը: Կամ որևէ մեկը կարծում է, որ հայերին սպանողները չպե՞տք է պաատսխանատվություն կրեն իրենց հանցագործությունների համար:
Հիշեցնենք, «Նեմեսիս» գործողությունը բարդ էր նրանով, որ կազմակերպված էր պետականության բացակայության պայմաններում: Ամեն դեպքում, այն հիանալի է իրականացվել` ստիպելով երկրի երեսից ջնջվել մարդու կերպարանքով ոչ մեկ թուրք հրեշի: Հայ ժողովրդի բոլոր դահիճներին մանրազննին հետևել են տարիներով, և թուրք-ադրբեջանական արյունոտ մեծ դեմքերից ոչ մեկին չի հաջողվել թաքնվել Հայկական վրիժառության հրեշտակների ցասումից: Ես ավելի քան վստահ եմ, որ Վիզենտալի զինվորները իրենց գործունեության ընթացքում մանրազննին ուսումնասիրել են հայ վրիժառուների հաջող փորձը։
Իսկ հիմա մենք ունենք պետություն, իսկ դա նշանակում է, որ կան բոլոր հնարավորությունները՝ պատժելու հանցագործներին ու նրանց հանցակիցներին։ Բայց մենք չենք զբաղվում անգամ դատարաններում մեր ժողովրդի վրա հարձակվող ու զրպարտող վարձկանների հետապնդումով և պատժով։ Եվ դա այն դեպքում, երբ ամբողջ աշխարհում ունենք մեծ թվով բարձրակարգ իրավաբաններ ու փաստաբաններ։
Իսկ ո՞վ է խանգարում ռուսաստանաբնակ հայ երիտասարդներին Ֆրանսիայի ու Լիբանանի իրենց հասակակիցների պես ցույց անել, ասենք, նույն այդ Եպիֆանցևի դեմ և տականքին օծել իր իսկ սիրելի թուրքական փալասի չլվացվող գույներով, կամ այցելել Օլեժիկ Կուզնեցովի հերթական խոտանի շնորհանդեսին և մի դույլ ջրիկ գոմաղբ լցնել այդ բաքվեցի սիրուհու գլխին։
Որքան էլ պարադոքսալ լինի, հայ վրիժառուների տեղն այսօր զբաղեցրել են չեչենները։ Յուրաքանչյուրն, ով համարձակվում է հաչել այդ ժողովրդի հասցեին, չեչենական շրջանից՝ ներառյալ անձամբ հանրապետության նախագահ Կադիրովը, անմիջապես արժանանում է համարժեք պատասխանի։ Յուրաքանչյուր թուրքասեր շինգարկին կամ եպիֆանցև գիտի, որ եթե վիրավորի չեչեններին, անմիջապես ուղիղ եթերով կհեռարձավի, իսկ բռնաբարման տեսանյութը առանց հապաղելու կհայտնվի Ֆեյսբուքում, Թվիթթերում և Ինստագրամում։ Որից հետո ստիպված կլինի հրապարակայնորեն խոստովանել, ինչպես եղել է բազմիցս։ Եվ դա՝ լավագույն դեպքում։ Վատթարագույն դեպքում գլխի պատռվածքով դժբախտի դիակը կհայտնաբերվի ռուսական քաղաքներից մեկի մայթին…
Հենց անպատժելիությունն է ծնում և անվերջ բազմացնում բազմապիսի եպիֆանցևներին ու մարկովներին։ Անպատժելիությունը, և ամենևին ոչ ոսկեատամ մարդակերների՝ Բոսֆորի ու Կասպից ծովի ափից արվող նավթային կամ խավիարային փոխանցումները։ Հավատացնում եմ ձեզ, արժե, որ մեկը՝ կլինի եպիֆանցևը, թե թուրք տղաների ու սև խավիարի սիրահար մեկ ուրիշը, հայտնվի դատարանի առաջ՝ կապ չունի, թե որ. Հայկական, ռուսական կամ էլ անմիջապես՝ Աստծո, և հայերի վրա հաչող երախների թիվը կսկսի նվազել։
ՊԱՆԴՈՒԽՏ
«Թուրքի Արշակ» մականունով հայտնի մի կիսատոհմիկ կար։ Այդ ոչիլն Իլհամ Ալիևի անձնական հրամանով կրակել է հայ հասարակական գործիչ Լևոն Մելիք-Շահնազարյանի վրա։ Ես իրավունք չունեմ բացահայտելու թուրքի վնասազերծման գործողության մանրամասները, որին անձամբ մասնակցել է Լևոն Հրանտովիչը։ Բայց մի բան կարող եմ հաստատ ասել. այդ ոչիլը բացահայտվել է, հետապնդվել, դուրս հանվել որջից ու վնասազերծվել…